İçeriğe geç

Yaygın Gelişimsel Bozukluk (Otizm) ile İlişkili Dil ve Konuşma Bozuklukları

Otizm Tanısı Konulmuş Çocuklarda Konuşma ve Dil Terapisi

Konuşma becerilerinin olmaması ya da sinirli olması, konuşmanın iletişim amaçlı kullanılmaması otistik özellikleri olan çocukların en temel özelliklerinden biridir. Yasamlar boyunca hiç konuşma geliştirememiş otistik özellikleri olan çocukların oranı % 40 civarındadır.

Konuşma ve dil terapisi, bireylerin konuşma ve konuştukları dili kullanabilme becerisini geliştirmek için verilen bir eğitimdir. Konuşma ve dil terapistleri, otistik özellikleri olan çocukların dil ve konuşma gelişimlerini değerlendirmek, değerlendirmeye göre dil gelişim becerilerini geliştirmek, hızlandırmak, iletişim kurmay ve sürdürmeyi sağlamak için çeşitli yöntemler kullanırlar. Bu terapistlerin konuşma ve dil gelişimi konusunda yüksekokul eğitimi almış ve otizm konusunda tecrübeli olmaları gereklidir. Otistik özellikleri olan çocuk, kullandığı sözcüklerin ne olduğunu anlamadan konuşabilir. Sözcükler ve onların temsil ettikleri semboller arasındaki ilişkiyi kurmakta güçlük yasayabilir. Örneğin, portakal kelimesini duyan çocuk portakalı gördüğünde ikisinin ayni olduğunu anlamayabilir. Ayrıca otistik özellikleri olan çocuklarda ekolali görülmektedir. Ekolali ise, sözcük ya da sözcükleri anlamadan aynen tekrar edilmesidir. Konuşma terapistleri ayni zamanda otistik özellikleri olan çocukların dili öğrenme ve iletişim amacına uygun kullanmalarına (konuştukları dili anlamaları, isimlendirme becerilerinin geliştirilmesi, dinleme yeteneklerinin artırılması gibi) yönelik çalışmalar yaparlar. Konuşan ve konuşmayı öğrenen otistik özellikleri olan çocuklar, genelde gereksinimlerini belirtmek için konuşma yolunu seçseler de, sosyal içerikli konuşma geliştirememe, konuşmamayı iletişim amaçlı kullanmama özelliği dikkati çeker. Bazı otistik özellikleri olan çocukların, anlamını bilmedikleri uzun cümleleri kullandıkları görülebilirken, bazıları kısa fakat anlamını bildikleri cümleler ile iletişim kurarlar.

Konuşmaya eşlik eden jest ve mimiklerin olmaması, vücut dili kullanamama gibi özellikler de otistik özellikleri olan çocuklarda gözlenir.

Konuşma terapistleri, konuşma ve dil becerilerini geliştirirken nefes çalışması, yüz masajları, dil – ağız – çene kaslarını geliştirici egzersizlerden yaralanarak bu süreci hızlandırmayı amaçlar. Pipet kullanarak yapılan egzersizler, üfleme yolu ile yapılan etkinlikler, terapistin dokunarak ağız içindeki belli bölgeleri uyarması (diş fırçası veya dil basacağı ile), belirli gıdaları dilin belirli bölgelerine terapistin yerleştirmesi yolu ile o bölgenin uyarılması bu etkinliklerden bazılarıdır.