Otizm, sosyal ve iletişim becerilerinin oluşmasını etkileyen bir genel gelişim bozukluğudur. Otizm genellikle 2 yaşından itibaren ortaya çıkar. Otistik çocuklar genelde öğrenme ve algılama zorluğu çekerler.
Otistik çocukların büyük bir kısmında farklı seviyelerde zekâ geriliği görülse de zekâ seviyeleri normal olan otistik çocuklar da vardır. Ancak genel zekâ seviyeleri ne olursa olsun, otistik çocuklar çevrelerindeki dünyayı algılamakta ortak bir zorluk çekerler.
Bir annenin doğum sonrası çocuğunun (tüm özür grupları dahil olmak üzere) engelli olma oranı %2’dir; otistik olma olasılığı ise % 0,5’tir (Daha önceleri bu oran 4/10.000 olarak değerlendirilirdi).
Otizm erkek çocuklarda kız çocuklardan 4 kat daha fazla görülmektedir. Her çocuktaki otistik belirtiler ve bunların seviyesi farklılık gösterebilir, bu nedenle otizm seviyelerini kategorize etmek güçtür.
Ayrıca, Asperger sendromu ve Rett sendromu olarak bilinen otizm formları da bulunmaktadır.
Otizmin belirtileri ve sebebi:
Otistiklerde, etkilenme dereceleri değişse de aşağıdaki ortak belirtiler görülür;
* Sosyal ilişkilerde güçlük.
* Konuşma güçlüğü.
* Sözsüz iletişimde zorlanma.
* Oyun oynama ve hayal gücünü kullanmada zorlanma.
* Değişikliklere karşı tepki ve direnç gösterme.
Otistik bir çocuk başkalarına ilgisizdir. Göz temasından kaçınır. Başkaları ile kendiliğinde temas kuramaz. İsteklerini bir yetişkinin ellerini kullanarak belirtir. Diğer çocuklarla oynamaz. Sürekli bir konu üzerinde konuşur. Tekrarlar fazladır. Sebepsiz şekilde ağlar, güler ve sebepsiz davranışlarda bulunur. Anlamsız sözleri üst üste tekrarlar. Nesneleri tutup sürekli döndürmekten hoşlanır. Değişikliklerden hoşlanmaz. Yaratıcılık gerektiren oyunları oynayamaz. Bazıları yaratıcılık gerektirmeyen bir takım işleri oldukça hızlı ve iyi yaparlar.
Otizme neyin sebep olduğu henüz net olarak bulunamamıştır. Ancak son dönemdeki araştırmalar, otizmin genetik bir rahatsızlık olduğu görüşünü kuvvetlendirmektedir. Otizmin kesin tedavisi için henüz herhangi yöntem ya da ilaç mevcut değildir. Otistik çocukların kullandığı ilaçlar genelde hiperaktiviteyi azaltan, dikkatin yoğunlaşmasına yardımcı olan, dolayısıyla çocuğun eğitiminden daha çok faydalanmasına destek veren yardımcı ilaçlardır.
Otistik çocuklar sabırla ve bilinçli bir şekilde yürütülecek özel eğitim çalışmaları ile temel yaşam becerilerini, konuşma ve iletişim kurma özelliklerini kazanabilirler. Çok az görülmekle birlikte, tamamıyla otizmin etkisinden kurtulup normal bir yaşantıya sahip olan otistik çocuklar da vardır.